Dane pochodzące z innych badań, a omówione przez A. Gołąba (1976) wskazują, że jeśli aranżuje się sytuacje skłaniające ludzi do kłamstwa lub oszustwa to osoby, które przekroczyły normę uczciwości częściej spełniają adresowane do nich prośby niż ci, którzy nie ulegli pokusom. A. Gołąb wnioskuje stąd, że poczucie winy z powodu przekroczenia jednych norm skła­nia ludzi do respektowania norm innego rodzaju. Byłby to dodatkowy argu­ment na rzecz wspomnianej hipotezy o „przemieszczeniu dobroci” pod wpły­wem poczucia winy i jak się wydaje owo przemieszczenie dotyczyć może za­równo osób jak i norm. J. Reykowski (1979, s. 219) zwraca w związku z tym uwagę, że pośrednikiem w regulacji zachowania moralnego jest poczucie własnej wartości, które obniżając się na skutek zadawania cierpień jednym osobom, motywuje do oszczędzania cierpień własnym kosztem innym oso­bom, dzięki czemu poczucie to ponownie wzrasta.

Piotr Więcewski

Cześć, jestem Piotrek i od roku prowadzę różnego rodzaju strony i między innymi ten blog. Chciałbym, abyś dołączył do mnie w tej technicznej przygodzie i został na dłużej 🙂